رشته زنان و زایمان (OB-GYN) به مراقبت جامع از سلامت زنان، به ویژه در دوران بارداری، زایمان و تشخیص و درمان بیماریهای مرتبط با سیستم تولید مثل زنان اختصاص دارد.
در چند دهه گذشته، این تخصص پزشکی شاهد پیشرفتهای چشمگیر تکنولوژیکی بوده است که شیوه ارائه خدمات بهداشتی را متحول کردهاند.
این نوآوریها به طور قابل توجهی دقت تشخیصی، نتایج درمان و ایمنی بیماران را بهبود بخشیدهاند و منجر به تجربیات بهتر کلی در مراقبتهای بهداشتی برای زنان شدهاند.در اینجا به پنج مورد از این پیشرفتها اشاره خواهیم کرد.
1.تصویربرداری سونوگرافی سهبعدی(3D and 4D Ultrasound Imaging)
فناوری سونوگرافی برای سالها یکی از ارکان اصلی در زمینه زنان و زایمان بوده است. معرفی تصویربرداری سهبعدی و چهاربعدی، مراقبتهای دوران بارداری را به سطح جدیدی ارتقا داده است. برخلاف سونوگرافیهای دوبعدی سنتی که تصاویر تخت ارائه میدهند، سونوگرافی سهبعدی تصاویر دقیق و سهبعدی از جنین ایجاد میکند. سونوگرافی چهاربعدی بعد زمان را نیز اضافه میکند و امکان مشاهده حرکات جنین به صورت زنده را فراهم میکند.

این فناوریها توانایی تشخیص ناهنجاریهای مادرزادی، نظارت بر رشد جنین و ارائه دیدگاهی جذابتر به والدین از کودک متولدنشده خود را افزایش میدهند.
2.جراحی با کمک ربات(Robotic-Assisted Surgery)
جراحی با کمک ربات به طور فزایندهای در روشهای جراحی زنان رایج شده است. سیستم جراحی داوینچی یکی از شناختهشدهترین پلتفرمهای رباتیک مورد استفاده در زنان و زایمان است.
این فناوری به جراحان امکان انجام روشهای کمتهاجمی با دقت و کنترل بیشتری را میدهد. مزایای آن شامل برشهای کوچکتر، کاهش خونریزی، اقامت کوتاهتر در بیمارستان و زمان بهبودی سریعتر است. جراحی با کمک ربات برای هیسترکتومی (برداشتن رحم)، میومکتومی (برداشتن فیبروم) و درمان اندومتریوز، در میان سایر روشها، استفاده میشود.
3.تستهای غیرتهاجمی پیش از تولد(Non-Invasive Prenatal Testing (NIPT))
تستهای غیرتهاجمی پیش از تولد (NIPT) غربالگری پیش از تولد برای اختلالات ژنتیکی را متحول کردهاند. NIPT دیانای آزاد جنینی موجود در خون مادر را تجزیه و تحلیل میکند تا ناهنجاریهای کروموزومی مانند سندرم داون، سندرم ادواردز و سندرم پاتو را تشخیص دهد.
این تست بسیار دقیق است و برخلاف روشهای تهاجمی مانند آمنیوسنتز و نمونهبرداری از پرزهای جفتی، خطری برای جنین ندارد. NIPT اطلاعات اولیه و قابل اعتمادی ارائه میدهد که به والدین اجازه میدهد تصمیمات آگاهانهای درباره بارداری خود بگیرند. آشنایی با NIPT برای هر برنامه رزیدنتی زنان و زایمان ضروری است، زیرا پزشکان آینده را با آخرین پیشرفتها در مراقبتهای پیش از تولد مجهز میکند.
4. پزشکی از راه دور(Telemedicine)
پزشکی از راه دور به ویژه در دوران همهگیری COVID-19 در زمینه زنان و زایمان مورد توجه قرار گرفته است. این فناوری به ارائهدهندگان مراقبتهای بهداشتی امکان میدهد تا مشاورهها، ویزیتهای پیگیری و مراقبتهای پیش از تولد را از راه دور ارائه دهند.
پزشکی از راه دور دسترسی به مراقبتهای بهداشتی را برای زنان در مناطق روستایی یا محروم بهبود میبخشد، نیاز به سفر را کاهش میدهد و امکان برنامهریزی انعطافپذیرتر را فراهم میکند. ویزیتهای مجازی میتوانند شامل مشاورههای ویدئویی، نظارت از راه دور بر علائم حیاتی و اشتراکگذاری الکترونیکی پروندههای پزشکی باشند. پزشکی از راه دور راحتی بیمار و تداوم مراقبت را افزایش میدهد و در عین حال استانداردهای بالای پزشکی را حفظ میکند.
5.هوش مصنوعی و یادگیری ماشین(AI and Machine Learning)
هوش مصنوعی (AI) و یادگیری ماشین به طور فزایندهای در تمرین زنان و زایمان ادغام میشوند. الگوریتمهای هوش مصنوعی میتوانند حجم عظیمی از دادهها را تجزیه و تحلیل کنند تا الگوها را شناسایی کرده و پیشبینیهایی انجام دهند، که به تشخیص زودهنگام و برنامههای درمانی شخصیسازی شده کمک میکند.
به عنوان مثال، هوش مصنوعی میتواند در تفسیر تصاویر سونوگرافی، پیشبینی زایمان زودرس و ارزیابی خطر عوارضی مانند پرهاکلامپسی کمک کند. مدلهای یادگیری ماشین همچنین میتوانند با تجزیه و تحلیل دادههای تاریخی و نتایج، مدیریت بیمار را بهینه کنند. این فناوریها پتانسیل بهبود تصمیمگیریهای بالینی، ارتقای نتایج بیمار و سادهسازی ارائه خدمات بهداشتی را دارند.
درک کاربرد هوش مصنوعی و یادگیری ماشین به بخشی ضروری از برنامه درسی هر برنامه رزیدنتی زنان و زایمان تبدیل شده است و پزشکان آینده را برای استفاده از این ابزارهای پیشرفته در تمرین بالینی آماده میکند.
جمعبندی
پیشرفتهای تکنولوژیک در زنان و زایمان به طور قابل توجهی کیفیت مراقبتهای ارائهشده به زنان را بهبود بخشیدهاند.
از تکنیکهای پیشرفته تصویربرداری و جراحی با کمک ربات گرفته تا تستهای غیرتهاجمی پیش از تولد، پزشکی از راه دور و هوش مصنوعی، این نوآوریها در حال شکلدهی به آینده زنان و زایمان هستند. با ادامه پیشرفت فناوری، انتظار میرود تغییرات تحولآفرین بیشتری به وجود آیند که سلامت و رفاه زنان در سراسر جهان را ارتقا دهند.
Reference:
–Here